CIK MU ROMO – CIK MI MOLA
CIK MU ROMO – CIK MI MOLA
MATAYO 7: 1 – 14
“I gin ma dhanu gi timo ibengwu wutim igi bende.”
Iwi lembe maeni watie ku mange mawa weko ku lembayera madit ibang Rwoth mwa iiwi got. Ma ebedo lembayera ni Rwoth, man kadok gibedo lwak dhanu madit mutie ka winjo dwand Rwoth, gin ceke de gimiyiri ni thek, musagu ceke Rwoth mwa ubedo ka cimo julub megoyo wigi magin apar wi aryo, magi bedo akoya man kum gin re ma junyuthu igi, ithe yik mi oro mi tipo ma ubino nyatho thon i cungu kara gibin ni bedo kathere mi jukwenda apar wi aryo mutie kathere mi ker mi polo mu nyuthu iwa ayi mi Yerusalem ma nyen mi lembe anyutha: Lembe anyutha 21:14.
Andha, anyim mapol mi cik maleng maeni man asu gitie kawinjiri mi lemb juk mudaru ni jole; ento andha pare mudong udong nyanok mi mugisa mi yabu wang man mi juku ith mudhing ni yio ribri mi piny ma kana mi lembe mandha maleng man igeno gen ma junyuthu man metie kanyutho kende kende ni juma gijologi ma wa foyo kude mungu pi geno gen maber mu tie iyo kum ker mucakre ceke ma abinga wang gi bineno ceke ma winjo ngo gibiwinjo man “isawa”pa Mungu gire lemb ponji maeni mi cik mi mar mi mola ejubi ribri ni kume ceke man jubi loke ni ju ceke kadok giloko lembe ikume kadok gi kwere de.
Ni lubre ku lapor pa Rwoth man itimo wa dong iajiki wa yiko cemo isawa maka kare “piny manyen man piny macon” iwa ju ot mi yic magi nyithindho mi ker man ongo iwang “gwogi” dhanu mapodi gibedo woko ni kum kisa ma koya, gi dhanu ma gijolo bero pa Mungu ngo man re gibi ribri ni mondo ipacu acel man ku kura kwo pa wodo. Lembe mandha maleng etie gira kana ma dit mi wel piny – mi wel piny mapire tek – ni juma tie ku ith mi winjo man magi nyang man gi ribri kude iadundegi – dhanu magi daru nwangu nyol mi tipo man ma gitie “giracwia manyen ikristo Yesu,” man ma giyenyo kwo ma ju kwo kude ikwo ma nyen.
Mawa copo ni ketho lembeni ni ngo iwang ju masai kara gi winji kum gi ngeyo nia gicopo ribri kude ngo; ento ekelo igi lemb lewic man bero mwa mi ngeyongec edoko lembe marac iwa. Oketho Rwoth mwa ocimo wa iwaraga pare mi lembayera (varsi 6), man ilembe pare mupong ma jugwoko kara cello ku pa Soleman “ma jupime ku juganda, kara ku gi degi.” Lembrieko 9:7 – 8.
Maeni pi juot mi juyic, kake Rwoth uwacu, kud “ipok lembe kara kud jupok peri” etie ber ongo nia wa mi juk maeni jumange mupe nyithindho mi sukul pa Kristo ngo kum gi kethire ngo iyo maju yiko ibang japonji madit ma emio nyuthu nyuth iyo maribre kugi. Ento ceke mutie julub mandha. (Nyithindho kwan) gimiyiri ni winjo kud iyik ne kara gi copo nyang ikum wilembe ma pire tek, kara gi kwanu ikume ngo maeni oketho gibedo ayika ngo pi pima madit, gibedo ayika ngo pi timo anyonga madit, gibedo ayika ngo pi ker; nikum penji maeni otie pima, maka tekine gi bin ginwange mikethiri, umbili, ku mange mapol, poko lembe iwi jumange ku ngecwiny man ma mer upe. Maeni obedo atira ma gi tingiri ngo ni dongo mi tipo pa Kristo ma otie tipo mi mer me pong ku bero mi bedo ber man ma wa poi kudu; kum jucopo poko lembe apoka nyo ke jupoko lembe nia eromo ngo pi ker. Cal ku yo mwa e wan de wa poko lembe iwi jumange. E jubi poko lembe mwa – kum ni ai con piny ma wa copo nyuthu musagu ikura kwo mi tipo mwa otie – kadok isawa mi bedo nuti nyoke bedo mbe imer. Kadok pima mi kisa man bero wa rombo kude yo ba jumange ebi bedo pima mi kisa makoya ma bi nyuthu wa tek dhanu pa Rwoth ceke copo bedo ma ndha kude iadunde gi wi lembe muai idhok pa japonji madit. Gira zunga maro kani ma copo nyuthre yori ibang jumange, ipidoic calk u timo; kit bero maro kani, weko lembe maro kani, cwiny mi kisa maro kani yobang jumange ma gi judubo ma gi copo bino; kit tipo mi mer ma copo dongu iadunde gi man ma copo nyuthre en gire ilembe man timo!
WABED KU WANG MA BER IWANGWA
Eu lembe iwi lembe. Lembe pa Rwoth mwa me medo nia dhanu ma gi nwangiri kara cello ku “utumego” ma gi calu acel gin gigi, gi yenyo gi woth iyo ma likiliki – ma gi neon ngo racu mi “utumego”gi tie kud ayi pa jadit, ento ma gi mediri ni tingo igi, egin eni re ma gi tie acel ikind juma dit mu bedo ii acel gin gigi – ma gi tie ku mer maku wacire. I lembe pa Rwoth me pimo kude klasi ma nen iyo mi ponji, iwang ku wang ewacu wang ma pol pirango ma itie ka neon ngili ma umeru usendre kude iwange, make in itie ku riu madit iwengi? Kum “utumego” ceke gi tie ku nasendi madit nyo ke nyanok ikind lembe acel matek nyoke ku mange de, dubu mi kum, kum kawa ceke matie ku gira kana mi kare ma nyen iopoko mubedo maleng ongo – ma gi gambri ku thekri mi dubo, moko ombe ma won bedopwe. Umbe acel de mbe maleng de. Ento utumego adunde gi upong ku mer. Kum kadok gi pong ku ngili iwengi mi yioyic de. Nyoke ingeyongec migi de. Nyoke itimo tim mi tipo man kadok icingi de, ma copo nyotho timo tim ceke mi bedo kwo man enyotho tic ne bedo leng ongo, man juma pol otie kud utur ityend gi de e oketho woth migi de obedo leng ongo.
Calo ma gi ketho cwiny gi de – en re tek ne gibedo ku tipo mi yioyic man mer man mi kisa mae tipo pa Kristo ma gi tie pare, man ma etie bor musagu ma jucopo jolo ibange muloyo tek ebedo yot me miyire ku tipo mi mer man kisa man tek ebedo kumenu ilembabola ube nyuthu ceke ma bi both ni kum pokolembe mi jumange, kum gijolo kum tipo pa Rwoth nyanok man musagu makwe tipo pa won abali – jadit mi “nek pa utumego.”
Mer manjwa, ma gi nwangiri, ma inwangu utumegu lembe ne ikind klasi ma Rwoth ubimo wigi en ku lemb umbili. Pirango? Ni kum gi nwangiri kara celo ku juwadi mange de ku lanyuth ku lembe moku mi dwal mi dubu gin gigi; ma gi nyuthu nia gi kiyu ni mio gonyo lembe maleng. Man ma gi ngeyo kud iadunde gi nia ni ai con de gibedo mandha ngo, man ma gi ngeyo nia gi podho iyo mapol ma gi leng ongo ceke – pi meno oketho gi nyayo lemb ombili ku lemb ndra de ma gi jolo. Manyayo anyonga ngo Mungu de. Ma gi wacu nia bedo migi eni re – unwangiri muromo ku mer pi jumu winjo man adegi mutie dubu ema gi jolo igi man ombili calu lembe pa Rwoth mwa unyuthu atira. Ku ngete moko keg i poko lembe man lwiny kara celo ku wang ma gi bedo kudu man ombili re. Ngeongec ma gi bedo kudu nia uyiko gi egi nyuthiri kudu man kisa man imer ma gi konyo kudu jumange bende.
Ceke ma gin “utumego” umaku gi bed ku wang gi ni neno cal ma calu jucibo kudu Rwoth, man gi gwokiri cu ni neno ka dok ebedo nyo ke kara kud gi bed ku gin moko ma rac iadunde gi – bero nwangire, iyo, teliri marac man ribri mumbe – tung tung ipek mi ber tek ne enwangire iyo moko ma ebedo ni “riu” imer muloyo zo man ikit ma jugwokri kude iwang mi tipo. E kumeno gi bi gam cidho ii acel ibang jabodho mandha man ebi gam ponjo wa, kara nya tho tho ekel wa ibedo ber kisa mi konyo “utumego,” man kara ju yik gin i bedo dit mi oro mi bedo agonya – bero cwiny man kisa mangic biyabu wang juma abinga man bi keyo wang rem mi dubu ceke.
TWIYU PIG ULOK KARA CELU KU YEN MI VUNGA
Ento kinde ma wa timo ngo ni pokolembe iwi “umego” mwa nga ma utie karacelo kudwa mutucu kara edar ni wodhu idagu tielo pa jadit mwa, man nga mumio kit lanyuth ci ceke ma eyo ilembe, ka ebedo kumeno dong ikinde maeni watim kit mi poko lembe calk u geno gen mi kind thek ceke k aka ceke Rwoth uweco kumai ni “kum ying yen” ewacu ngeyo pig yen niai kud ivunga man yen ulok ni kum jange. Man kud iwi lembe ayera e watimo e jupoko lembe nyoke e juyiko wa calo ikind umego man “gwok gi”man “tigo” – ngiri ic, paru mi piny mi ngom man ngati ma unwangu nyol mi tipo pa Mungu ongo. Wangeyo maeni ku yo wokode pi nyuthu nyuth ma ku kum, “ni kum tek ngati moko ubedu ngo ku tipo pa Kristo nwangu etie pare ngo.” Man tek ebedo pare ngo, nwangu etie jang ulok ongo, wacopo ngo ni temo yaw a wond jumange nyo wan giwa. Ni kum kony mi lemb ndra mi tipo mandha mi ngiri ic, wan wa mi ngom ongo. Wa copo bedo ku geno gen ongo ikum klasine, kum ribri migi otie ikum piny mi ngom, ma gi ribri nia leng, piny mi polo , piny moko utie mi gen kumai gwok copo ka nyuthu tung tung mi kind ringu ma ngati mu miyire camu ndhu kende kende thek mi julam. Wa copo ngo ni bedo ku gen nia othum man ma nia wa wec ikume, juma gitie kaparu migi pi sente kende kende man mutie kaparu pi kwo mi bedo maeni. Ribri pi kidi mi lembe mandha ma etie ingete ma leng mi utumego munwangu nyol mi tipo.
Maeni nyuthu ngo nia wan e nia wacopo kelo piny maleng ingeongec mi dhanu mumiyiri ni Rwoth; ento enyuthu musagu nyuthu nyuth mi lembe ma wa ketho ma mir acel ku cik mi bedo pwe man mandha ma nyatho tho unako unyuthire yori bangwa ni juma gi tie ka winjo kara gi tim de. Man ma gi nwangu ungo ginwangu ith gi winjo lembe dong wacopo mio igi ngeyongec mi timo de man ma wa nwangu ith gi ucikre umaku wa nyoth sawa mwa, ma wa ngeyo kude nia tim ma cego nyinge mi lwongo mi oro mi lemb anyonga – ni bedo kud ayi pa wod, ikit kura ma koya, mi ribri kude iker. Oro mi gony utie nyatho tho, man etie sawa pa Mungu ni turu adunde matek, ni yabu wang abinga, man ni ketho udhing uwinj lembe.
Iandha, igeno gen mi timo ma ukanire yoki bang “gwok” man “ukoku” – ukudhu mi vunga man pidoic, daro twiyiri ku kit lembe matung tung mi nying tipo pa Kristo man kara wacopo yiko cam iwi ban ni juot mi yioyic, kara kud wa nyothira ikum yo pa Rwoth. “Utumego” gitie ka rwinyo kare mi ketho klaci pa gwok gin i yeng ku maber; yikri pa mugole pi cwar mugole, man me ruku dhaku pare lembe mandha ma pire tek, ma gitie ka nyotho sawa migi idaru ma gimondo kudu iyen matek lembe mandha ku pek mi tiend olok mandha, ecego nyinge maber, man yo mi tung tung mi kura mi kind gi man vunga mu yengire, e edoko dit itimo tim mi tiend ulok ma mi kathere ma dhe mucek mu yengire. Kud wabed riek musagu wi gin mugore, wek wa bed ayika pi tic ma Mungu udaru ketho wa iie ioro maeni, man dong wa weku sawa me mio mi timo tic ceke ceke mi thek mi dhanu mi ngom.
WACOPO BEDO WEG ALOCI MI MER MUSAGO KUMWA
Wa ke wa lokra ikum lembe mi bang tumegu mu maku gikwan, man ma wa bedo yot ingec ma keni koya ni yik ma juyiko kude ngati pi poko lembe ma ngatu no poko lembe iwi wadi; Rwoth mwa umio iwa nia kit yo macu munyuthre. Umaku wapenj Rwoth nia kit pek mi mer ma rukani ma wabed kudu man kisa macopo sendowa ikum pokolembe pa jumange; man macopo konyo wan de pi yiko wan iyo ma mi nyoth. Tek wapenjo ku mayo, mandha, e wa bi jolo bero man kony iyo matira man ma wa penjo asu, kum en e kare mwa mio yenyo piny murem iwa, tipo maleng mi mer omaku upong adunde wa, man ka wa yenyo wa nwangu, omaku wadwogi ka kan piny mi ot kwo ne, calk u rwo ma ngur ombe, man adwogine bigam dwogo iwa ku e yabu iwa, cal ku kwac, calk u yeny ne de. Ku dwongo de, maeni ceke bi dwogo iwa ni kum Rwoth, maeni bidwogo ku yioyic mandha ingete ma mwa man pidoic ma copo ketho wabedo cu iyeny pa Rwoth. Man pidoic maber mir adunde wa bidongo cu, nikum, calu junyodo mi ngom de giloko lembe tek nyathin pare kwaye ku kwen, eku meni Rwoth loko lembe man emio bero isawa ma cande otie ni nyithindhe. Ewondo wan go ma nia e mi iwa piny marac, kinde ma wa paru piny ma ber, ento etimo iwa masagu cal ku lonyo mesagre kudu maloyo kinde ma wapenjo nyo ma waparu; ewegwa mipolo ber maloyo wego moko maleng mi kum ongo ma sagu?
AKA UNYUTHU IWA PI LEMBE AYERA MAENI (11:13)
Ekonyo nia piny maber ma nyayu mutoro ni Mungu mio ni jumu kwayu, muyenyo, mu dwongo wang acel, pi tipo maleng pare. Man maeni re mutie mandha mu mitire, maeni ni juma gi tie ku ngiri ic, pokolembe man gi nwangu kit tipo mi kum, ma umaku uai cen. Ja dhu tono mi kwir mi tho omaku wapong ku tipo maleng, tipo mi mer, niku “mer timo rac ngo ni ja dhu gola pare; “ Mer mulire ku gin ceke man e bedo ber; “mer” tingire gire ngo ma nia enen racu pa wadi man ma nia ebedu abinga pire gire; “eyungire gire ngo” ebedo ber igin ceke, etimire rac ungo ibang utumego. “Mer bedo ki kisa, ekonyire, ebedo ku tipo pa Mungu.” 1 Kor 13:4; Rom 13:10
MUTIE KATIMO IU MAENI MA NYAYU MUTORO INGETE PARE HEB 13:21.
Kameno eno, oiny ceke ma muyenyo dhanu gitim ibengwu, ewun bende wutim ibangi. “Lembe kakumenu” dong wuyuth tung tung ne iyo maeni man iadara mir anyim mi wi lembe ne: munyuthu maeni nia etie pi nyoke etie cik ma jubi yubu awene man pi kare ma rukani ma jubi poko ku lembe ngo iwi timo pa jumange man ma wa bi bedo dhanu ma pigi tek iadara ma wacopo yikra ni bedo juwang ma copo alu gin mupodho iwang. Vas maeni kakumenu ungeyire calu “cik mi mola” cik maeni ma mungu umito dhanu pare gi ti kude ni lubre ku gen ceke mi kony mi bedo mi kwo makoya ne pi wat mi kindgi man mi tiu kud utumego nyoke etingire emol, kinde me poko lembe iwi jumange nyoke enyayu teliri marac ikind jumange, nyoke ejuku ngati moko ku kwinyu marac, wan ceke wangeo copo mwa nyoke copo mi timo nyoke paru ni kum penji ma wa penjira kude giwa nya ayeny umego de otim, ni wacu nyo ni paru pi pira, tekne obedo en man nyoke ebedo an? Cik maeni, tek ebedo dong walubi, iceke maeni gwokowa man ka kumeno wangeyo kare ku kare imaeni idhanu pa Rwoth enen ni pidoic mi yero nying, wec marac, mir akece, magi nwangu ikind yo moko mir ariti pigi pi miyiri pi cik mi mola, ikare ma gi poi pire man kum adunde kiu ni wore. Wek wabed ku wangwa, umego majumer, wacopo tiu ku cik pa Rwoth eni nyenedi – ka wacopo timo ku lembe pa Mungu de ngo macu – ma wacopo timo iwa de ngo man wacopo yike de ngo ingeongec mwa – wacopo timo de ngo ma wa mi kude rwo pi tipo maleng. Kum tipo maleng no copo ka mol iadundewa kende kende omaku wagwok cik mi mola ma wa medra kudu ni cidho ipongu mi tic ne. cik mi mola man ku wi lembe ceke, ma enen nyen nikum kite ma ju nyuthue kude idit mi lemb ponji ii atira man lake bit hider muloyo ma ni ai con, ma ai ma podi de nyoke enen calu cik pa Musa, man mi ponji pa Rwoth ni kum jubila.
YO MA LIKILIKI
Rwoth mwa ubedo kanyuthu kit ma umaku wabed ku wangwa ni lubre ngo kende kende ku timo mwa ento kadok lembe mwa man kadok pidoic mwa ma etie acaki ma ai ilembe ma mwa man timo omaku ebed iyo maliki liki – eyo mi lembe ma tek. Man kadok ebedo kende kende yo ma copo ni bedo ku geno gen mi mondo ikwo man anyonga mi ker ma kawoni juyiko iwangwa ilwongu mi lembanyonga. Yo malac, yo mi kwo mayot, yo mi ngiri ic, yo pa jumi ngom, yo ne eterowa iyo mi tho – ni cidho itho mir aryo, matero wa inyoth ma tok cen. Yo maeni dhanu mapol de gikwanyu yoje gi wotho iie, man juma nyanok ema gi nwange man gimondo iyo ma diny enu man yo maliki liki en utero wa iker ma idwong, woro, man kem ma thon go.
Maeni kadok ebedo kumeno ngo ecopo wacu nyoke adwogi mibedo nut mi oro eni kende kende en acel maeni ma copo umiyire ni pyei kud inyoth mutie iwangwa kud iyo malac man ngom utie kaneno; kadok ebedo yo ma eni kende ma uyabre. Lembe pa Rwoth kaceke ocimo wa ceke ya nyongei goyowic pa udul manyanok, goyo wic mi kanisa, mugole, wath kum Kristo, tek jubi tingo gi kud ikind thek maeni – ni lubre kud ibang dhanu muyenyo man mu wotho iyo maliki liki – yo ngei maeni jubi dodogi karacelo ku jawar migi, e sawa bigam bino isawane, inyuthu nyuth pa Rwoth, ma ebi kelo kude yo mi lengcwiny bi yabre ni thek ceke ceke mi ngom, isawa mi oromi bedo angonya. Ma ebibedo sawa ma jubi nwangu ie aloka loka mi yo ne ma ebi bedo yo mma malu mapiny ongo, en ekare mu mitre pi gwokri kara juwoth iyoje cu, man kara jutund ma nwangu jupong kud aloka loka mi dwoko gin ceke cu, karacelo wel mi cul ne cil iajikine, kakumenu ngo ebibedo tung ku yo maliki liki, yo mi lembe matek kawoni biyabre yongei goyo wic pa kanisa dhanu pa Mungu makoya. Ebibedo yo mi bedopwe ento ebibedo ngo yo mi lamulam, calu mubedo sawa mi yo maliki liki, macalu mi goyo wic mi julam ma bedo moth, kubang ngati acel acel umaku utier kume ni bedo ni lam makwo, ku the cik mi yik mi lwongo man goyo wic ma cu.
Kum ngati moko mbe ma ikit uloge maeni mania jubikele iyo ma malu mi bedo agonya; piny moko mbe ma bi timo gi rac; piny moko mbe mabi nyayu ndiri iiju ma uyenyo gi woth iyo mi bedo pwe man gibi dwogo cen iribri ku Rwoth; magi kura maleng maeni ceke kawoni bebedo piwa, nikum sitane, utie ubimo mi ngom, pare jubi twie asu. (Isaya 35:8, 9; Lembanyutha 20:2). Juceke makawoni gi daro mondu “iyo maliki liki” dong omaku gi lwiny lwiny maber, ma tie ka winjo kude pi yioyic, kara gijai ni piny ma rac, tek gi copo bedo idwong “wel” mi lwongo mwa ma malu. Ma wacopo ngo kende kende ya wanyuthra ku dubu mi kum, ma ubedo giralaga ma nwangu ibang kwaru mwa, ento omaku wanyeg karacelo ku tipo mi kabedo ma malu (Efe 6:12), ento Rwoth umio bero musagu, makakumeno kara wacopo bino ni bedo weg aloci ni kum Rwoth mwa mumaru wa man ewilo wa ku rimbe maleng. – 1 Tim 6:12; Yuda 3; Yakobo 4:7; Rom 8:37.
MATAYO 7: 1 – 14
“I gin ma dhanu gi timo ibengwu wutim igi bende.”
Iwi lembe maeni watie ku mange mawa weko ku lembayera madit ibang Rwoth mwa iiwi got. Ma ebedo lembayera ni Rwoth, man kadok gibedo lwak dhanu madit mutie ka winjo dwand Rwoth, gin ceke de gimiyiri ni thek, musagu ceke Rwoth mwa ubedo ka cimo julub megoyo wigi magin apar wi aryo, magi bedo akoya man kum gin re ma junyuthu igi, ithe yik mi oro mi tipo ma ubino nyatho thon i cungu kara gibin ni bedo kathere mi jukwenda apar wi aryo mutie kathere mi ker mi polo mu nyuthu iwa ayi mi Yerusalem ma nyen mi lembe anyutha: Lembe anyutha 21:14.
Andha, anyim mapol mi cik maleng maeni man asu gitie kawinjiri mi lemb juk mudaru ni jole; ento andha pare mudong udong nyanok mi mugisa mi yabu wang man mi juku ith mudhing ni yio ribri mi piny ma kana mi lembe mandha maleng man igeno gen ma junyuthu man metie kanyutho kende kende ni juma gijologi ma wa foyo kude mungu pi geno gen maber mu tie iyo kum ker mucakre ceke ma abinga wang gi bineno ceke ma winjo ngo gibiwinjo man “isawa”pa Mungu gire lemb ponji maeni mi cik mi mar mi mola ejubi ribri ni kume ceke man jubi loke ni ju ceke kadok giloko lembe ikume kadok gi kwere de.
Ni lubre ku lapor pa Rwoth man itimo wa dong iajiki wa yiko cemo isawa maka kare “piny manyen man piny macon” iwa ju ot mi yic magi nyithindho mi ker man ongo iwang “gwogi” dhanu mapodi gibedo woko ni kum kisa ma koya, gi dhanu ma gijolo bero pa Mungu ngo man re gibi ribri ni mondo ipacu acel man ku kura kwo pa wodo. Lembe mandha maleng etie gira kana ma dit mi wel piny – mi wel piny mapire tek – ni juma tie ku ith mi winjo man magi nyang man gi ribri kude iadundegi – dhanu magi daru nwangu nyol mi tipo man ma gitie “giracwia manyen ikristo Yesu,” man ma giyenyo kwo ma ju kwo kude ikwo ma nyen.
Mawa copo ni ketho lembeni ni ngo iwang ju masai kara gi winji kum gi ngeyo nia gicopo ribri kude ngo; ento ekelo igi lemb lewic man bero mwa mi ngeyongec edoko lembe marac iwa. Oketho Rwoth mwa ocimo wa iwaraga pare mi lembayera (varsi 6), man ilembe pare mupong ma jugwoko kara cello ku pa Soleman “ma jupime ku juganda, kara ku gi degi.” Lembrieko 9:7 – 8.
Maeni pi juot mi juyic, kake Rwoth uwacu, kud “ipok lembe kara kud jupok peri” etie ber ongo nia wa mi juk maeni jumange mupe nyithindho mi sukul pa Kristo ngo kum gi kethire ngo iyo maju yiko ibang japonji madit ma emio nyuthu nyuth iyo maribre kugi. Ento ceke mutie julub mandha. (Nyithindho kwan) gimiyiri ni winjo kud iyik ne kara gi copo nyang ikum wilembe ma pire tek, kara gi kwanu ikume ngo maeni oketho gibedo ayika ngo pi pima madit, gibedo ayika ngo pi timo anyonga madit, gibedo ayika ngo pi ker; nikum penji maeni otie pima, maka tekine gi bin ginwange mikethiri, umbili, ku mange mapol, poko lembe iwi jumange ku ngecwiny man ma mer upe. Maeni obedo atira ma gi tingiri ngo ni dongo mi tipo pa Kristo ma otie tipo mi mer me pong ku bero mi bedo ber man ma wa poi kudu; kum jucopo poko lembe apoka nyo ke jupoko lembe nia eromo ngo pi ker. Cal ku yo mwa e wan de wa poko lembe iwi jumange. E jubi poko lembe mwa – kum ni ai con piny ma wa copo nyuthu musagu ikura kwo mi tipo mwa otie – kadok isawa mi bedo nuti nyoke bedo mbe imer. Kadok pima mi kisa man bero wa rombo kude yo ba jumange ebi bedo pima mi kisa makoya ma bi nyuthu wa tek dhanu pa Rwoth ceke copo bedo ma ndha kude iadunde gi wi lembe muai idhok pa japonji madit. Gira zunga maro kani ma copo nyuthre yori ibang jumange, ipidoic calk u timo; kit bero maro kani, weko lembe maro kani, cwiny mi kisa maro kani yobang jumange ma gi judubo ma gi copo bino; kit tipo mi mer ma copo dongu iadunde gi man ma copo nyuthre en gire ilembe man timo!
WABED KU WANG MA BER IWANGWA
Eu lembe iwi lembe. Lembe pa Rwoth mwa me medo nia dhanu ma gi nwangiri kara cello ku “utumego” ma gi calu acel gin gigi, gi yenyo gi woth iyo ma likiliki – ma gi neon ngo racu mi “utumego”gi tie kud ayi pa jadit, ento ma gi mediri ni tingo igi, egin eni re ma gi tie acel ikind juma dit mu bedo ii acel gin gigi – ma gi tie ku mer maku wacire. I lembe pa Rwoth me pimo kude klasi ma nen iyo mi ponji, iwang ku wang ewacu wang ma pol pirango ma itie ka neon ngili ma umeru usendre kude iwange, make in itie ku riu madit iwengi? Kum “utumego” ceke gi tie ku nasendi madit nyo ke nyanok ikind lembe acel matek nyoke ku mange de, dubu mi kum, kum kawa ceke matie ku gira kana mi kare ma nyen iopoko mubedo maleng ongo – ma gi gambri ku thekri mi dubo, moko ombe ma won bedopwe. Umbe acel de mbe maleng de. Ento utumego adunde gi upong ku mer. Kum kadok gi pong ku ngili iwengi mi yioyic de. Nyoke ingeyongec migi de. Nyoke itimo tim mi tipo man kadok icingi de, ma copo nyotho timo tim ceke mi bedo kwo man enyotho tic ne bedo leng ongo, man juma pol otie kud utur ityend gi de e oketho woth migi de obedo leng ongo.
Calo ma gi ketho cwiny gi de – en re tek ne gibedo ku tipo mi yioyic man mer man mi kisa mae tipo pa Kristo ma gi tie pare, man ma etie bor musagu ma jucopo jolo ibange muloyo tek ebedo yot me miyire ku tipo mi mer man kisa man tek ebedo kumenu ilembabola ube nyuthu ceke ma bi both ni kum pokolembe mi jumange, kum gijolo kum tipo pa Rwoth nyanok man musagu makwe tipo pa won abali – jadit mi “nek pa utumego.”
Mer manjwa, ma gi nwangiri, ma inwangu utumegu lembe ne ikind klasi ma Rwoth ubimo wigi en ku lemb umbili. Pirango? Ni kum gi nwangiri kara celo ku juwadi mange de ku lanyuth ku lembe moku mi dwal mi dubu gin gigi; ma gi nyuthu nia gi kiyu ni mio gonyo lembe maleng. Man ma gi ngeyo kud iadunde gi nia ni ai con de gibedo mandha ngo, man ma gi ngeyo nia gi podho iyo mapol ma gi leng ongo ceke – pi meno oketho gi nyayo lemb ombili ku lemb ndra de ma gi jolo. Manyayo anyonga ngo Mungu de. Ma gi wacu nia bedo migi eni re – unwangiri muromo ku mer pi jumu winjo man adegi mutie dubu ema gi jolo igi man ombili calu lembe pa Rwoth mwa unyuthu atira. Ku ngete moko keg i poko lembe man lwiny kara celo ku wang ma gi bedo kudu man ombili re. Ngeongec ma gi bedo kudu nia uyiko gi egi nyuthiri kudu man kisa man imer ma gi konyo kudu jumange bende.
Ceke ma gin “utumego” umaku gi bed ku wang gi ni neno cal ma calu jucibo kudu Rwoth, man gi gwokiri cu ni neno ka dok ebedo nyo ke kara kud gi bed ku gin moko ma rac iadunde gi – bero nwangire, iyo, teliri marac man ribri mumbe – tung tung ipek mi ber tek ne enwangire iyo moko ma ebedo ni “riu” imer muloyo zo man ikit ma jugwokri kude iwang mi tipo. E kumeno gi bi gam cidho ii acel ibang jabodho mandha man ebi gam ponjo wa, kara nya tho tho ekel wa ibedo ber kisa mi konyo “utumego,” man kara ju yik gin i bedo dit mi oro mi bedo agonya – bero cwiny man kisa mangic biyabu wang juma abinga man bi keyo wang rem mi dubu ceke.
TWIYU PIG ULOK KARA CELU KU YEN MI VUNGA
Ento kinde ma wa timo ngo ni pokolembe iwi “umego” mwa nga ma utie karacelo kudwa mutucu kara edar ni wodhu idagu tielo pa jadit mwa, man nga mumio kit lanyuth ci ceke ma eyo ilembe, ka ebedo kumeno dong ikinde maeni watim kit mi poko lembe calk u geno gen mi kind thek ceke k aka ceke Rwoth uweco kumai ni “kum ying yen” ewacu ngeyo pig yen niai kud ivunga man yen ulok ni kum jange. Man kud iwi lembe ayera e watimo e jupoko lembe nyoke e juyiko wa calo ikind umego man “gwok gi”man “tigo” – ngiri ic, paru mi piny mi ngom man ngati ma unwangu nyol mi tipo pa Mungu ongo. Wangeyo maeni ku yo wokode pi nyuthu nyuth ma ku kum, “ni kum tek ngati moko ubedu ngo ku tipo pa Kristo nwangu etie pare ngo.” Man tek ebedo pare ngo, nwangu etie jang ulok ongo, wacopo ngo ni temo yaw a wond jumange nyo wan giwa. Ni kum kony mi lemb ndra mi tipo mandha mi ngiri ic, wan wa mi ngom ongo. Wa copo bedo ku geno gen ongo ikum klasine, kum ribri migi otie ikum piny mi ngom, ma gi ribri nia leng, piny mi polo , piny moko utie mi gen kumai gwok copo ka nyuthu tung tung mi kind ringu ma ngati mu miyire camu ndhu kende kende thek mi julam. Wa copo ngo ni bedo ku gen nia othum man ma nia wa wec ikume, juma gitie kaparu migi pi sente kende kende man mutie kaparu pi kwo mi bedo maeni. Ribri pi kidi mi lembe mandha ma etie ingete ma leng mi utumego munwangu nyol mi tipo.
Maeni nyuthu ngo nia wan e nia wacopo kelo piny maleng ingeongec mi dhanu mumiyiri ni Rwoth; ento enyuthu musagu nyuthu nyuth mi lembe ma wa ketho ma mir acel ku cik mi bedo pwe man mandha ma nyatho tho unako unyuthire yori bangwa ni juma gi tie ka winjo kara gi tim de. Man ma gi nwangu ungo ginwangu ith gi winjo lembe dong wacopo mio igi ngeyongec mi timo de man ma wa nwangu ith gi ucikre umaku wa nyoth sawa mwa, ma wa ngeyo kude nia tim ma cego nyinge mi lwongo mi oro mi lemb anyonga – ni bedo kud ayi pa wod, ikit kura ma koya, mi ribri kude iker. Oro mi gony utie nyatho tho, man etie sawa pa Mungu ni turu adunde matek, ni yabu wang abinga, man ni ketho udhing uwinj lembe.
Iandha, igeno gen mi timo ma ukanire yoki bang “gwok” man “ukoku” – ukudhu mi vunga man pidoic, daro twiyiri ku kit lembe matung tung mi nying tipo pa Kristo man kara wacopo yiko cam iwi ban ni juot mi yioyic, kara kud wa nyothira ikum yo pa Rwoth. “Utumego” gitie ka rwinyo kare mi ketho klaci pa gwok gin i yeng ku maber; yikri pa mugole pi cwar mugole, man me ruku dhaku pare lembe mandha ma pire tek, ma gitie ka nyotho sawa migi idaru ma gimondo kudu iyen matek lembe mandha ku pek mi tiend olok mandha, ecego nyinge maber, man yo mi tung tung mi kura mi kind gi man vunga mu yengire, e edoko dit itimo tim mi tiend ulok ma mi kathere ma dhe mucek mu yengire. Kud wabed riek musagu wi gin mugore, wek wa bed ayika pi tic ma Mungu udaru ketho wa iie ioro maeni, man dong wa weku sawa me mio mi timo tic ceke ceke mi thek mi dhanu mi ngom.
WACOPO BEDO WEG ALOCI MI MER MUSAGO KUMWA
Wa ke wa lokra ikum lembe mi bang tumegu mu maku gikwan, man ma wa bedo yot ingec ma keni koya ni yik ma juyiko kude ngati pi poko lembe ma ngatu no poko lembe iwi wadi; Rwoth mwa umio iwa nia kit yo macu munyuthre. Umaku wapenj Rwoth nia kit pek mi mer ma rukani ma wabed kudu man kisa macopo sendowa ikum pokolembe pa jumange; man macopo konyo wan de pi yiko wan iyo ma mi nyoth. Tek wapenjo ku mayo, mandha, e wa bi jolo bero man kony iyo matira man ma wa penjo asu, kum en e kare mwa mio yenyo piny murem iwa, tipo maleng mi mer omaku upong adunde wa, man ka wa yenyo wa nwangu, omaku wadwogi ka kan piny mi ot kwo ne, calk u rwo ma ngur ombe, man adwogine bigam dwogo iwa ku e yabu iwa, cal ku kwac, calk u yeny ne de. Ku dwongo de, maeni ceke bi dwogo iwa ni kum Rwoth, maeni bidwogo ku yioyic mandha ingete ma mwa man pidoic ma copo ketho wabedo cu iyeny pa Rwoth. Man pidoic maber mir adunde wa bidongo cu, nikum, calu junyodo mi ngom de giloko lembe tek nyathin pare kwaye ku kwen, eku meni Rwoth loko lembe man emio bero isawa ma cande otie ni nyithindhe. Ewondo wan go ma nia e mi iwa piny marac, kinde ma wa paru piny ma ber, ento etimo iwa masagu cal ku lonyo mesagre kudu maloyo kinde ma wapenjo nyo ma waparu; ewegwa mipolo ber maloyo wego moko maleng mi kum ongo ma sagu?
AKA UNYUTHU IWA PI LEMBE AYERA MAENI (11:13)
Ekonyo nia piny maber ma nyayu mutoro ni Mungu mio ni jumu kwayu, muyenyo, mu dwongo wang acel, pi tipo maleng pare. Man maeni re mutie mandha mu mitire, maeni ni juma gi tie ku ngiri ic, pokolembe man gi nwangu kit tipo mi kum, ma umaku uai cen. Ja dhu tono mi kwir mi tho omaku wapong ku tipo maleng, tipo mi mer, niku “mer timo rac ngo ni ja dhu gola pare; “ Mer mulire ku gin ceke man e bedo ber; “mer” tingire gire ngo ma nia enen racu pa wadi man ma nia ebedu abinga pire gire; “eyungire gire ngo” ebedo ber igin ceke, etimire rac ungo ibang utumego. “Mer bedo ki kisa, ekonyire, ebedo ku tipo pa Mungu.” 1 Kor 13:4; Rom 13:10
MUTIE KATIMO IU MAENI MA NYAYU MUTORO INGETE PARE HEB 13:21.
Kameno eno, oiny ceke ma muyenyo dhanu gitim ibengwu, ewun bende wutim ibangi. “Lembe kakumenu” dong wuyuth tung tung ne iyo maeni man iadara mir anyim mi wi lembe ne: munyuthu maeni nia etie pi nyoke etie cik ma jubi yubu awene man pi kare ma rukani ma jubi poko ku lembe ngo iwi timo pa jumange man ma wa bi bedo dhanu ma pigi tek iadara ma wacopo yikra ni bedo juwang ma copo alu gin mupodho iwang. Vas maeni kakumenu ungeyire calu “cik mi mola” cik maeni ma mungu umito dhanu pare gi ti kude ni lubre ku gen ceke mi kony mi bedo mi kwo makoya ne pi wat mi kindgi man mi tiu kud utumego nyoke etingire emol, kinde me poko lembe iwi jumange nyoke enyayu teliri marac ikind jumange, nyoke ejuku ngati moko ku kwinyu marac, wan ceke wangeo copo mwa nyoke copo mi timo nyoke paru ni kum penji ma wa penjira kude giwa nya ayeny umego de otim, ni wacu nyo ni paru pi pira, tekne obedo en man nyoke ebedo an? Cik maeni, tek ebedo dong walubi, iceke maeni gwokowa man ka kumeno wangeyo kare ku kare imaeni idhanu pa Rwoth enen ni pidoic mi yero nying, wec marac, mir akece, magi nwangu ikind yo moko mir ariti pigi pi miyiri pi cik mi mola, ikare ma gi poi pire man kum adunde kiu ni wore. Wek wabed ku wangwa, umego majumer, wacopo tiu ku cik pa Rwoth eni nyenedi – ka wacopo timo ku lembe pa Mungu de ngo macu – ma wacopo timo iwa de ngo man wacopo yike de ngo ingeongec mwa – wacopo timo de ngo ma wa mi kude rwo pi tipo maleng. Kum tipo maleng no copo ka mol iadundewa kende kende omaku wagwok cik mi mola ma wa medra kudu ni cidho ipongu mi tic ne. cik mi mola man ku wi lembe ceke, ma enen nyen nikum kite ma ju nyuthue kude idit mi lemb ponji ii atira man lake bit hider muloyo ma ni ai con, ma ai ma podi de nyoke enen calu cik pa Musa, man mi ponji pa Rwoth ni kum jubila.
YO MA LIKILIKI
Rwoth mwa ubedo kanyuthu kit ma umaku wabed ku wangwa ni lubre ngo kende kende ku timo mwa ento kadok lembe mwa man kadok pidoic mwa ma etie acaki ma ai ilembe ma mwa man timo omaku ebed iyo maliki liki – eyo mi lembe ma tek. Man kadok ebedo kende kende yo ma copo ni bedo ku geno gen mi mondo ikwo man anyonga mi ker ma kawoni juyiko iwangwa ilwongu mi lembanyonga. Yo malac, yo mi kwo mayot, yo mi ngiri ic, yo pa jumi ngom, yo ne eterowa iyo mi tho – ni cidho itho mir aryo, matero wa inyoth ma tok cen. Yo maeni dhanu mapol de gikwanyu yoje gi wotho iie, man juma nyanok ema gi nwange man gimondo iyo ma diny enu man yo maliki liki en utero wa iker ma idwong, woro, man kem ma thon go.
Maeni kadok ebedo kumeno ngo ecopo wacu nyoke adwogi mibedo nut mi oro eni kende kende en acel maeni ma copo umiyire ni pyei kud inyoth mutie iwangwa kud iyo malac man ngom utie kaneno; kadok ebedo yo ma eni kende ma uyabre. Lembe pa Rwoth kaceke ocimo wa ceke ya nyongei goyowic pa udul manyanok, goyo wic mi kanisa, mugole, wath kum Kristo, tek jubi tingo gi kud ikind thek maeni – ni lubre kud ibang dhanu muyenyo man mu wotho iyo maliki liki – yo ngei maeni jubi dodogi karacelo ku jawar migi, e sawa bigam bino isawane, inyuthu nyuth pa Rwoth, ma ebi kelo kude yo mi lengcwiny bi yabre ni thek ceke ceke mi ngom, isawa mi oromi bedo angonya. Ma ebibedo sawa ma jubi nwangu ie aloka loka mi yo ne ma ebi bedo yo mma malu mapiny ongo, en ekare mu mitre pi gwokri kara juwoth iyoje cu, man kara jutund ma nwangu jupong kud aloka loka mi dwoko gin ceke cu, karacelo wel mi cul ne cil iajikine, kakumenu ngo ebibedo tung ku yo maliki liki, yo mi lembe matek kawoni biyabre yongei goyo wic pa kanisa dhanu pa Mungu makoya. Ebibedo yo mi bedopwe ento ebibedo ngo yo mi lamulam, calu mubedo sawa mi yo maliki liki, macalu mi goyo wic mi julam ma bedo moth, kubang ngati acel acel umaku utier kume ni bedo ni lam makwo, ku the cik mi yik mi lwongo man goyo wic ma cu.
Kum ngati moko mbe ma ikit uloge maeni mania jubikele iyo ma malu mi bedo agonya; piny moko mbe ma bi timo gi rac; piny moko mbe mabi nyayu ndiri iiju ma uyenyo gi woth iyo mi bedo pwe man gibi dwogo cen iribri ku Rwoth; magi kura maleng maeni ceke kawoni bebedo piwa, nikum sitane, utie ubimo mi ngom, pare jubi twie asu. (Isaya 35:8, 9; Lembanyutha 20:2). Juceke makawoni gi daro mondu “iyo maliki liki” dong omaku gi lwiny lwiny maber, ma tie ka winjo kude pi yioyic, kara gijai ni piny ma rac, tek gi copo bedo idwong “wel” mi lwongo mwa ma malu. Ma wacopo ngo kende kende ya wanyuthra ku dubu mi kum, ma ubedo giralaga ma nwangu ibang kwaru mwa, ento omaku wanyeg karacelo ku tipo mi kabedo ma malu (Efe 6:12), ento Rwoth umio bero musagu, makakumeno kara wacopo bino ni bedo weg aloci ni kum Rwoth mwa mumaru wa man ewilo wa ku rimbe maleng. – 1 Tim 6:12; Yuda 3; Yakobo 4:7; Rom 8:37.
